Bu yazımızda 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunu 9. ila 39. maddeler arasında bulunan Kanunlar İhtilafı Kurallarını İngilizce çevirileri ile birlikte istifadenize sunuyoruz.
Bu yazı ile Kişiler Hukuku, Aile Hukuku, Eşya Hukuku, Miras Hukuku, Sözleşmeler Hukuku, Ticaret Hukuku ve Fikri Mülkiyet Hukuku gibi hukukun birçok alanına ait terimlerin İngilizce karşılıklarını inceleyebilirsiniz.
Ehliyet – Capacity
| Ehliyet MADDE 9 (1) Hak ve fiil ehliyeti ilgilinin milli hukukuna tabidir. (2) Milli hukukuna göre ehliyetsiz olan bir kişi, işlemin yapıldığı ülke hukukuna göre ehil ise yaptığı hukuki işlemle bağlıdır. Aile ve miras hukuku ile başka bir ülkedeki taşınmazlar üzerindeki ayni haklara ilişkin işlemler bu hükmün dışındadır. (3) Kişinin milli hukukuna göre kazandığı erginlik, vatandaşlığının değişmesi ile sona ermez. (4) Tüzel kişilerin veya kişi veya mal topluluklarının hak ve fiil ehliyetleri, statülerindeki idare merkezi hukukuna tabidir. Ancak fiili idare merkezinin Türkiye’de olması halinde Türk hukuku uygulanabilir. (5) Statüsü bulunmayan tüzel kişiler ile tüzel kişiliği bulunmayan kişi veya mal topluluklarının ehliyeti, fiili idare merkezi hukukuna tabidir. |
Capacity Article 9 (1) The legal capacity of a person shall be governed by his/her national law. (2) A person lacking legal capacity pursuant to his/her national law shall be bound by the transaction he/she has concluded if he/she is legally capable under the law of the state where he/she has concluded the transaction. Transactions pertaining to family law and inheritance law as well as “in rem” rights on immovable property located in foreign countries are excluded from the scope of this provision. (3) Change of citizenship shall not change the adult status a person acquired under his/her national law. (4) The legal capacities of legal entities or units of persons or assets are governed by the law of the jurisdiction where their administrative head-offices are located according to their statutes. However, where the de facto central office is located in Turkey, Turkish law may be applied. (5) The legal capacity of legal entities lacking statute and the group of persons and goods lacking legal entity shall be governed by the law in their “de facto” administrative headquarters. |
Vesayet, kısıtlılık ve kayyımlık – Tutelage, Restriction of Civil Rights and Trusteeship
| Vesayet, kısıtlılık ve kayyımlık MADDE 10 (1) Vesayet veya kısıtlılık kararı verilmesi veya sona erdirilmesi sebepleri, hakkında vesayet veya kısıtlılık kararının verilmesi veya sona erdirilmesi istenen kişinin milli hukukuna tabidir. (2) Yabancının milli hukukuna göre vesayet veya kısıtlılık kararı verilmesi mümkün olmayan hallerde bu kişinin mutad meskeni Türkiye’de ise Türk hukukuna göre vesayet veya kısıtlılık kararı verilebilir veya kaldırılabilir. Kişinin zorunlu olarak Türkiye’de bulunduğu hallerde de Türk hukuku uygulanır. (3) Vesayet veya kısıtlılık kararı verilmesi veya sona erdirilmesi sebepleri dışında kalan bütün kısıtlılık veya vesayete ilişkin hususlar ve kayyımlık Türk hukukuna tabidir. |
Tutelage, Restriction of Civil Rights and Trusteeship Article 10 (1) The legal reasons underlying decisions issuing or revoking a tutelage or guardianship are governed by the national law of the person who is the subject of the said decision. (2) In cases where it is not possible to issue a decision regarding tutelage or guardianship pursuant to the national law of the foreign person, such a decision may be rendered pursuant to Turkish law, provided that the habitual residence of such foreign person is in Turkey. (3) All issues regarding tutelage, guardianship and trusteeship except the legal reasons for issuing or revoking tutelage or guardianship decisions, shall be governed by Turkish law. |
Gaiplik veya ölmüş sayılma – Missing Persons or Declaration of Death
| Gaiplik veya ölmüş sayılma MADDE 11 (1) Gaiplik veya ölmüş sayılma kararı, hakkında karar verilecek kişinin milli hukukuna tabidir. Milli hukukuna göre hakkında gaiplik veya ölmüş sayılma kararı verilemeyen kişinin mallarının Türkiye’de bulunması veya eşinin veya mirasçılardan birinin Türk vatandaşı olması halinde, Türk hukukuna göre gaiplik veya ölmüş sayılma kararı verilir. |
Missing Persons or Declaration of Death Article 11 (1) The decision regarding the declaration of a person as missing or dead is governed by the national law of that person. If the assets of a person that cannot be declared missing or dead pursuant to the national law of that person are located in Turkey, or his/her spouse or one of his/her heirs is a Turkish citizen, the decision as to naming the person missing or dead shall be rendered pursuant to Turkish law. |
Nişanlılık – Engagement
| Nişanlılık MADDE 12 (1) Nişanlanma ehliyeti ve şartları taraflardan her birinin nişanlanma anındaki milli hukukuna tabidir. (2) Nişanlılığın hükümlerine ve sonuçlarına müşterek milli hukuk, taraflar ayrı vatandaşlıkta iseler Türk hukuku uygulanır. |
Engagement Article 12 (1) The legal capacity to become engaged and the conditions thereof shall be governed by the respective national laws of the parties which are in force at the moment of engagement. (2) The provisions and consequences of the engagement are governed by the common national law or by Turkish law if the parties are of different nationalities. |
Evlilik ve genel hükümleri – Marriage and the General Provisions Thereof
| Evlilik ve genel hükümleri MADDE 13 (1) Evlenme ehliyeti ve şartları, taraflardan her birinin evlenme anındaki milli hukukuna tabidir. (2) Evliliğin şekline yapıldığı ülke hukuku uygulanır. (3) Evliliğin genel hükümleri, eşlerin müşterek milli hukukuna tabidir. Tarafların ayrı vatandaşlıkta olmaları halinde müşterek mutad mesken hukuku, bulunmadığı takdirde Türk hukuku uygulanır. |
Marriage and the General Provisions Thereof Article 13 (1) The legal capacity to marry and the conditions thereof shall be governed by the respective national laws of the parties at the time of the marriage. (2) The form of marriage shall be governed by the law of the state where the marriage is solemnized. (3) The general provisions of marriage shall be governed by the common national law of the spouses. If the spouses are of different nationalities, the law of their common habitual residence shall govern and in the absence of a common habitual residence, Turkish law shall govern. |
Boşanma ve ayrılık – Divorce and Separation
| Boşanma ve ayrılık MADDE 14 (1) Boşanma ve ayrılık sebepleri ve hükümleri, eşlerin müşterek milli hukukuna tabidir. Tarafların ayrı vatandaşlıkta olmaları halinde müşterek mutad mesken hukuku, bulunmadığı takdirde Türk hukuku uygulanır. (2) Boşanmış eşler arasındaki nafaka talepleri hakkında birinci fıkra hükmü uygulanır. Bu hüküm ayrılık ve evlenmenin butlanı halinde de geçerlidir. (3) Boşanmada velayet ve velayete ilişkin sorunlar da birinci fıkra hükmüne tabidir. (4) Geçici tedbir taleplerine Türk hukuku uygulanır. |
Divorce and Separation Article 14 (1) The grounds and provisions for divorce and separation shall be governed by the common national law of the spouses. If the spouses have different nationalities, the law of the place of their common habitual residence, in case of absence of such residence, Turkish law shall govern. (2) The provisions of the first clause shall also govern demands for maintenance between divorced spouses. This provision also governs in cases of separation and nullity of marriage. (3) Custody and problems thereof in accordance to divorce is also governed by the provisions of the first clause. (4) Turkish law shall govern demands for temporary measures. |
Evlilik malları – Matrimonial Property
| Evlilik malları MADDE 15 (1) Evlilik malları hakkında eşler evlenme anındaki mutad mesken veya milli hukuklarından birini açık olarak seçebilirler; böyle bir seçimin yapılmamış olması halinde evlilik malları hakkında eşlerin evlenme anındaki müşterek milli hukuku, bulunmaması halinde evlenme anındaki müşterek mutad mesken hukuku, bunun da bulunmaması halinde Türk hukuku uygulanır. (2) Malların tasfiyesinde, taşınmazlar için bulundukları ülke hukuku uygulanır. (3) Evlenmeden sonra yeni bir müşterek hukuka sahip olan eşler, üçüncü kişilerin hakları saklı kalmak üzere, bu yeni hukuka tabi olabilirler. |
Matrimonial Property Article 15 (1) Spouses may clearly designate either the internal law of their habitual residence or national law at the time of marriage to govern their matrimonial property. Where no such choice has been made, the common national law of the spouses at the time of marriage, or in the absence of common law, the internal law of their habitual residence at the time of marriage shall govern or in the absence thereof, the Turkish law shall govern. (2) In case of liquidation of property, the immovable are governed by the state law which they are located in. (3) If the spouses acquire a new common nationality upon marriage, the laws of their new nationality may govern, provided that the rights of third parties are reserved. |
Soybağının kurulması – Establishment of Parentage
| Soybağının kurulması MADDE 16 (1) Soybağının kuruluşu, çocuğun doğum anındaki milli hukukuna, kurulamaması halinde çocuğun mutad meskeni hukukuna tabidir. Soybağı bu hukuklara göre kurulamıyorsa, ananın veya babanın, çocuğun doğumu anındaki milli hukuklarına, bunlara göre kurulamaması halinde ana ve babanın, çocuğun doğumu anındaki müşterek mutad mesken hukukuna, buna göre de kurulamıyorsa çocuğun doğum yeri hukukuna tabi olarak kurulur. (2) Soybağı hangi hukuka göre kurulmuşsa iptali de o hukuka tabidir. |
Establishment of Parentage Article 16 (1) The establishment of parentage is subject to the national law of the child at the time of birth, if not established then to the law of his habitual residence. If the parentage can not be established pursuant to these laws, the national law of the mother or father at the time of birth of child, and if it is not established then the law of common habitual residence of parents and if it is still not established the law of place of birth of child shall govern the establishment of parentage. (2) Annulment is subject to law which has governed the establishment of parentage. |
Soybağının hükümleri – Effects of Parentage
| Soybağının hükümleri MADDE 17 (1) Soybağının hükümleri, soybağını kuran hukuka tabidir. Ancak ana, baba ve çocuğun müşterek milli hukuku bulunuyorsa, soybağının hükümlerine o hukuk, bulunmadığı takdirde müşterek mutad mesken hukuku uygulanır. |
Effects of Parentage Article 17 (1) Effects of parentage are subject to law which has governed the establishment. If there is a common national law of the father, mother and child, that law shall govern if not, common habitual residence law shall govern the effects of parentage. |
Evlat edinme – Adoption
| Evlat edinme MADDE 18 (1) Evlat edinme ehliyeti ve şartları, taraflardan her birinin evlat edinme anındaki milli hukukuna tabidir. (2) Evlat edinmeye ve edinilmeye diğer eşin rızası konusunda eşlerin milli hukukları birlikte uygulanır. (3) Evlat edinmenin hükümleri evlat edinenin milli hukukuna, eşlerin birlikte evlat edinmesi halinde ise evlenmenin genel hükümlerini düzenleyen hukuka tabidir. |
Adoption Article 18 (1) The relevant national law of each of the parties at the time of an adoption shall govern the legal capacity and conditions of adoption. (2) The national laws of the spouses shall be jointly applicable to adoption with respect to the consent to the adoption of the other spouse. (3) The adoption itself shall be governed by the national law of the adoptive parent, and in case of a joint adoption, by the law governing the general provisions of the marriage. |
Nafaka – Alimony
| Nafaka MADDE 19 (1) Nafaka talepleri, nafaka alacaklısının mutad meskeni hukukuna tabidir. |
Alimony Article 19 (1) The habitual residence law of the creditor shall govern the alimony. |
Miras – Inheritance
| Miras MADDE 20 (1) Miras ölenin milli hukukuna tabidir. Türkiye’de bulunan taşınmazlar hakkında Türk hukuku uygulanır. (2) Mirasın açılması sebeplerine, iktisabına ve taksimine ilişkin hükümler terekenin bulunduğu ülke hukukuna tabidir. (3) Türkiye’de bulunan mirasçısız tereke Devlete kalır. (4) Ölüme bağlı tasarrufun şekline 7 nci madde hükmü uygulanır. Ölenin milli hukukuna uygun şekilde yapılan ölüme bağlı tasarruflar da geçerlidir. (5) Ölüme bağlı tasarruf ehliyeti, tasarrufta bulunanın, tasarrufun yapıldığı andaki milli hukukuna tabidir. |
Inheritance Article 20 (1) The national law of the deceased shall govern inheritance. Turkish law shall apply to immovable property located in Turkey. (2) Provisions relating to the reasons of opening, acquisition and distribution of succession shall be governed by the law of the state where the estate is located. (3) The State shall inherit estates situated in Turkey that do not have any inheritors. (4) The form of a testamentary disposition is subject to the provision of Article 7. A testamentary disposition executed in compliance with the national law of the deceased shall also be valid. (5) The legal competency to execute a testamentary disposition is governed by the national law of the executing person at the time of the execution. |
Ayni haklar – Rights in Rem
| Ayni haklar MADDE 21 (1) Taşınırlar ve taşınmazlar üzerindeki mülkiyet hakkı ve diğer ayni haklar, işlem anında malların bulunduğu ülke hukukuna tabidir. (2) Taşınmakta olan mallar üzerindeki ayni haklara varma yeri hukuku uygulanır. (3) Yer değişikliği halinde henüz kazanılmamış ayni haklar malın son bulunduğu ülke hukukuna tabidir. (4) Taşınmazlar üzerindeki ayni haklara ilişkin hukuki işlemlere şekil yönünden bu malların bulundukları ülke hukuku uygulanır. |
Rights in Rem Article 21 (1) The law of the place where the property is located which is in force at the moment of transaction shall govern the ownership and other rights in rem to movable and immovable property. (2) Rights in rem to goods that are en route shall be governed by the law of the state of their destination. (3) In cases of change of location, un-acquired rights in rem are governed by the law of the state where the goods were most recently located. (4) The form of legal transactions concerning rights in rem to immovable property shall be governed by the law of the state where the immovable property is located. |
Taşıma araçları – Carriage Vehicles
| Taşıma araçları MADDE 22 (1) Hava, deniz ve raylı taşıma araçları üzerindeki ayni haklar, menşe ülke hukukuna tabidir. (2) Menşe ülke, hava ve deniz taşıma araçlarında ayni hakların tescil edildiği sicil yeri, deniz taşıma araçlarında bu sicil yeri yoksa bağlama limanı, raylı taşıma araçlarında ruhsat yeridir. |
Carriage Vehicles Article 22 (1) The rights in rem on the air, sea and railway carriage vehicles are subject to the law of the country of origin. (2) The country of origin of the air and sea carriage vehicles is the place where the rights in rem on these vehicles are registered; if there is not such a registration place for sea vehicles it is the port of commission and for the railway vehicles it is the license place. |
Fikri mülkiyete ilişkin haklara uygulanacak hukuk – The Applicable Law For Intellectual Property Rights
| Fikri mülkiyete ilişkin haklara uygulanacak hukuk MADDE 23 (1) Fikri mülkiyete ilişkin haklar, hangi ülkenin hukukuna göre koruma talep ediliyorsa o hukuka tabidir. (2) Taraflar, fikri mülkiyet hakkının ihlalinden doğan talepler hakkında, ihlalden sonra mahkemenin hukukunun uygulanmasını kararlaştırabilirler. |
The Applicable Law For Intellectual Property Rights Article 23 (1) The rights of intellectual property are subject to the law of state according to whose law their protection is demanded. (2) The parties may decide that the court’s law shall be applied about the resulting claims after the violation of a intellectual property right. |
Sözleşmeden doğan borç ilişkilerinde uygulanacak hukuk – The Applicable Law for Contractual Obligation Relations
| Sözleşmeden doğan borç ilişkilerinde uygulanacak hukuk MADDE 24 (1) Sözleşmeden doğan borç ilişkileri tarafların açık olarak seçtikleri hukuka tabidir. Sözleşme hükümlerinden veya halin şartlarından tereddüde yer vermeyecek biçimde anlaşılabilen hukuk seçimi de geçerlidir. (2) Taraflar, seçilen hukukun sözleşmenin tamamına veya bir kısmına uygulanacağını kararlaştırabilirler. (3) Hukuk seçimi taraflarca her zaman yapılabilir veya değiştirilebilir. Sözleşmenin kurulmasından sonraki hukuk seçimi, üçüncü kişilerin hakları saklı kalmak kaydıyla, geriye etkili olarak geçerlidir. (4) Tarafların hukuk seçimi yapmamış olmaları halinde sözleşmeden doğan ilişkiye, o sözleşmeyle en sıkı ilişkili olan hukuk uygulanır. Bu hukuk, karakteristik edim borçlusunun, sözleşmenin kuruluşu sırasındaki mutad meskeni hukuku, ticari veya mesleki faaliyetler gereği kurulan sözleşmelerde karakteristik edim borçlusunun işyeri, bulunmadığı takdirde yerleşim yeri hukuku, karakteristik edim borçlusunun birden çok işyeri varsa söz konusu sözleşmeyle en sıkı ilişki içinde bulunan işyeri hukuku olarak kabul edilir. Ancak halin bütün şartlarına göre sözleşmeyle daha sıkı ilişkili bir hukukun bulunması halinde sözleşme, bu hukuka tabi olur. |
The Applicable Law for Contractual Obligation Relations Article 24 (1) The law explicitly designated by the parties shall govern the contractual obligation relations. The designation which can be concluded without hesitation from the provisions of the contract or is understood from the affairs of the case is also valid. (2) The parties may decide that the designated law shall be applied totally or partially to the contract. (3) The designation of the applicable law can any time be realized and amended by the parties. The designation of law after the conclusion of a contract is retrospectively effective with the condition that the rights of third parties’ stay reserved. (4) If the parties have not explicitly designated any law, the relation arising from the contract will be governed by the most connected law to the contract. This law is accepted to be the law of the habitual residence (at the moment of the conclusion of contract) of the debtor of the characteristic performance; the law of the workplace or (in absence of a workplace) the law of the residence of the abovementioned debtor in case the contract is concluded as a result of commercial and professional activities; in case that the debtor has multiple workplaces, the law of the workplace which is the most tightly related to the contract. Nevertheless considering the state of all affairs if there is a law more tightly related to the contract, that particular law shall govern. |
Taşınmazlara ilişkin sözleşmeler – Contracts Relating to Immovable
| Taşınmazlara ilişkin sözleşmeler MADDE 25 (1) Taşınmazlara veya onların kullanımına ilişkin sözleşmeler taşınmazın bulunduğu ülke hukukuna tabidir. |
Contracts Relating to Immovable Article 25 (1) The contracts relating to immovable or to their usage are subject to the law of state where they are located. |
Tüketici sözleşmeleri – Consumer Contracts
| Tüketici sözleşmeleri MADDE 26 (1) Mesleki veya ticari olmayan amaçla mal veya hizmet ya da kredi sağlanmasına yönelik tüketici sözleşmeleri, tüketicinin mutad meskeni hukukunun emredici hükümleri uyarınca sahip olacağı asgari koruma saklı kalmak kaydıyla, tarafların seçtikleri hukuka tabidir. (2) Tarafların hukuk seçimi yapmamış olması halinde, tüketicinin mutad meskeni hukuku uygulanır. Tüketicinin mutad meskeni hukukunun uygulanabilmesi için; a) Sözleşme, tüketicinin mutad meskeninin bulunduğu ülkede, ona gönderilen özel bir davet üzerine veya ilan sonucunda kurulmuş ve sözleşmenin kurulması için tüketici tarafından yapılması gerekli hukuki fiiller bu ülkede yapılmış veya b) Diğer taraf veya onun temsilcisi, tüketicinin siparişini bu ülkede almış veya c) İlişkinin bir satım sözleşmesi olması halinde, satıcı tüketiciyi satın almaya ikna etmek amacıyla bir gezi düzenlemiş ve tüketici de bu gezi ile bulunduğu ülkeden başka ülkeye gidip siparişini orada vermiş, olmalıdır. (3) İkinci fıkradaki şartlar altında yapılan tüketici sözleşmelerinin şekline, tüketicinin mutad meskeni hukuku uygulanır. (4) Bu madde, paket turlar hariç, taşıma sözleşmeleri ve tüketiciye hizmetin onun mutad meskeninin bulunduğu ülkeden başka bir ülkede sağlanması zorunlu olan sözleşmelere uygulanmaz. |
Consumer Contracts Article 26 (1) The consumer contracts lacking a professional or commercial aim but concluded in order to acquire goods, service or credit, are subject to the law designated by the parties. The minimum protection which the consumer will be hold through the statutory provisions of law of his/her habitual residence, are reserved. (2) In case the parties have not designated a law, the law of the habitual residence of the consumer shall govern. In order for this law to be applied; a) The contract should be concluded upon a specially sent invitation or an announcement, and the required acts should be performed by the consumer in the abovementioned state, or b) The other party or its representative should receive the consumer’s orders in the abovementioned state, or c) In case the relationship is a sales contract, the seller should organize a trip in order to persuade the consumer to purchase and the consumer should travel to another country and give his order therein. (3) The law of the habitual residence of the consumer shall be applied to the consumer contracts concluded under the conditions specified in paragraph 2. (4) This article, excluding package tours, shall not be applied to carriage contracts and to the contracts in which it is required to provide the service to the consumer in a country different than the location of his habitual residence. |
İş sözleşmeleri – Contracts of Employment
| İş sözleşmeleri MADDE 27 (1) İş sözleşmeleri, işçinin mutad işyeri hukukunun emredici hükümleri uyarınca sahip olacağı asgari koruma saklı kalmak kaydıyla, tarafların seçtikleri hukuka tabidir. (2) Tarafların hukuk seçimi yapmamış olmaları halinde iş sözleşmesine, işçinin işini mutad olarak yaptığı işyeri hukuku uygulanır. İşçinin işini geçici olarak başka bir ülkede yapması halinde, bu işyeri mutad işyeri sayılmaz. (3) İşçinin işini belirli bir ülkede mutad olarak yapmayıp devamlı olarak birden fazla ülkede yapması halinde iş sözleşmesi, işverenin esas işyerinin bulunduğu ülke hukukuna tabidir. (4) Ancak halin bütün şartlarına göre iş sözleşmesiyle daha sıkı ilişkili bir hukukun bulunması halinde sözleşmeye ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri yerine bu hukuk uygulanabilir. |
Contracts of Employment Article 27 (1) The employment contracts are subject to law which is designated by parties as long as the provisions which foresee the minimal protection due to statutory provisions of his habitual work place law are reserved. (2) In cases where the parties have not designated a law, the law of the habitual work place of the employee shall govern the employment contract. In case the employee is temporarily working abroad, this work place will not be deemed as the habitual work place. (3) In cases where the employee is working constantly in several countries without working habitually in one country, the employment contract is subject to law of state where the main work place of the employer is located. (4) In consideration of all circumstances if there is a law more tightly related to the contract, instead of the provisions in second and third clauses, that particular law shall govern. |
Fikri mülkiyet haklarına ilişkin sözleşmeler – Contracts Regarding Intellectual Property Rights
| Fikri mülkiyet haklarına ilişkin sözleşmeler MADDE 28 (1) Fikri mülkiyet haklarına ilişkin sözleşmeler, tarafların seçtikleri hukuka tabidir. (2) Tarafların hukuk seçimi yapmamış olmaları halinde sözleşmeden doğan ilişkiye, fikri mülkiyet hakkını veya onun kullanımını devreden tarafın sözleşmenin kuruluşu sırasındaki işyeri, bulunmadığı takdirde, mutad meskeni hukuku uygulanır. Ancak halin bütün şartlarına göre sözleşmeyle daha sıkı ilişkili bir hukukun bulunması halinde sözleşme bu hukuka tabi olur. (3) İşçinin, işi kapsamında ve işinin ifası sırasında meydana getirdiği fikri ürünler üzerindeki fikri mülkiyet haklarıyla ilgili işçi ve işveren arasındaki sözleşmelere, iş sözleşmesinin tabi olduğu hukuk uygulanır. |
Contracts Regarding Intellectual Property Rights Article 28 (1) Contracts regarding intellectual property rights are subject to law which is designated by parties. (2) If parties have not designated a law, then, the relation resulting from the contract is subject to law of work place of transferor party of the intellectual right or its usage in time of conclusion of contract and if such work place does not exist, the law of habitual residence shall govern. In consideration of all circumstances if there is a law more tightly related to the contract, that particular law shall govern. (3) The contracts between the employee and the employer regarding the intellectual rights on what he/she has created while he/she is working and within the concept of his/her work is subject to the law of employment contract. |
Eşyanın taşınmasına ilişkin sözleşmeler – Contracts Regarding Carriage of Goods
| Eşyanın taşınmasına ilişkin sözleşmeler MADDE 29 (1) Eşyanın taşınmasına ilişkin sözleşmeler tarafların seçtikleri hukuka tabidir. (2) Tarafların hukuk seçimi yapmamış olmaları halinde, sözleşmenin kuruluşu sırasında taşıyıcının esas işyerinin bulunduğu ülke aynı zamanda yüklemenin veya boşaltmanın yapıldığı ülke veya gönderenin esas işyerinin bulunduğu ülke ise bu ülkenin sözleşmeyle en sıkı ilişkili olduğu kabul edilir ve sözleşmeye bu ülkenin hukuku uygulanır. Tek seferlik çarter sözleşmeleri ve esas konusu eşya taşıma olan diğer sözleşmeler de bu madde hükümlerine tabidir. (3) Halin bütün şartlarına göre eşyanın taşınmasına ilişkin sözleşmeyle daha sıkı ilişkili bir hukukun bulunması halinde sözleşmeye bu hukuk uygulanır. |
Contracts Regarding Carriage of Goods Article 29 (1) The contracts regarding carriage of goods are subject to the law which is designated by parties. (2) In cases where the parties has not designated a law; if the country where the main work place of the carrier, in time of conclusion of the contract, is the same place with where the loading and discharge is realized or where the sender’s main work place is, it’s accepted that this law is the most tightly related law to the contract and thus shall govern. One time charter contracts and other contracts whose main subject is carriage are subject to this provision. (3) In consideration of all circumstances if there is a law more tightly related to the contract, instead of the provisions in second and third clauses, that particular law shall govern. |
Temsil yetkisi – Representative Authority
| Temsil yetkisi MADDE 30 (1) Temsilci ile temsil olunan arasındaki hukuki ilişkiden doğan temsil yetkisi, aralarındaki sözleşmeden doğan ilişkiye uygulanan hukuka tabidir. (2) Temsilcinin bir fiilinin, temsil olunanı üçüncü kişiye karşı taahhüt altına sokabilmesi için aranan şartlara temsilcinin işyeri hukuku uygulanır. Temsilcinin işyeri bulunmadığı veya üçüncü kişi tarafından bilinemediği veya yetkinin işyeri dışında kullanıldığı durumlarda temsil yetkisi, yetkinin fiilen kullanıldığı ülke hukukuna tabidir. Yetkisiz temsilde, temsilci ile üçüncü kişi arasındaki ilişkiye de bu fıkra hükmü uygulanır. (3) Temsilci ile temsil olunan arasında hizmet ilişkisi varsa ve temsilcinin bağımsız bir işyeri yoksa temsil yetkisi, temsil olunanın işyerinin bulunduğu ülke hukukuna tabidir. |
Representative Authority Article 30 (1) The representative authority which arises from the legal relation between representative and principal is subject to the law which governs the relation between the parties. (2) The conditions required to place the principal under commitment against third parties with an act committed by the representative are subject to the law of the representative’s work place. In cases where the representative does not have a work place or where third parties are unaware of such workplace or where the representative authority is used beyond the work place the representative authority is subject to law of state where the authority is virtually practiced. The relation between the parties in case of representative without authority is also subject to this provision. (3) If there is an employment relation between the representative and principal and if the representative does not have a work place, the representative authority is governed by the law of state where the work place of principal is located. |
Doğrudan uygulanan kurallar – Directly Applied Rules
| Doğrudan uygulanan kurallar MADDE 31 (1) Sözleşmeden doğan ilişkinin tabi olduğu hukuk uygulanırken, sözleşmeyle sıkı ilişkili olduğu takdirde üçüncü bir devletin hukukunun doğrudan uygulanan kurallarına etki tanınabilir. Söz konusu kurallara etki tanımak ve uygulayıp uygulamamak konusunda bu kuralların amacı, niteliği, muhtevası ve sonuçları dikkate alınır. |
Directly Applied Rules Article 31 (1) While applying the law that the contractual relationship is subject to, the effect of the directly applied provisions of a third state’s law may be recognized in condition that they are tightly related to the contract. The aim, nature, content and effects of these provisions are regarded in deciding whether to recognize and whether to apply them. |
Sözleşmeden doğan ilişkinin varlığı ve maddi geçerliliği – The Presence and Substantial Validity of the Contractual Relationship
| Sözleşmeden doğan ilişkinin varlığı ve maddi geçerliliği MADDE 32 (1) Sözleşmeden doğan ilişkinin veya bir hükmünün varlığı ve maddi geçerliliği, sözleşmenin geçerli olması halinde hangi hukuk uygulanacaksa o hukuka tabidir. (2) Taraflardan birinin davranışına hüküm tanımanın, uygulanacak hukuka tabi kılınmasının hakkaniyete uygun olmayacağı halin şartlarından anlaşılırsa, irade beyanının varlığına, rızası olmadığını iddia eden tarafın mutad meskeninin bulunduğu ülke hukuku uygulanır. |
The Presence and Substantial Validity of the Contractual Relationship Article 32 (1) The presence and substantial validity of a contractual relationship or one of its provisions is subject to the law of the contract which shall be applied in case the contract is valid. (2) If it is concluded by considering all the circumstances that it would not be just to recognize the act of one of the parties and subject it to the applicable law, the law of state of the habitual residence of the party who claims absence of consent to the declaration of intent shall govern. |
İfanın gerçekleştirilme biçimi ve tedbirler – The Form of Performance and Precautions
| İfanın gerçekleştirilme biçimi ve tedbirler MADDE 33 (1) İfa sırasında gerçekleştirilen fiil ve işlemler ile malların korunmasına ilişkin tedbirler konusunda bu işlem veya fiillerin yapıldığı veya tedbirin alındığı ülke hukuku dikkate alınır. |
The Form of Performance and Precautions Article 33 (1) The acts and transactions realized while performing and precautions related to the protection of goods are subject to the law of the country where these acts and transactions were realized. |
Haksız fiiller – Torts
| Haksız fiiller MADDE 34 (1) Haksız fiilden doğan borçlar haksız fiilin işlendiği ülke hukukuna tabidir. (2) Haksız fiilin işlendiği yer ile zararın meydana geldiği yerin farklı ülkelerde olması halinde, zararın meydana geldiği ülke hukuku uygulanır. (3) Haksız fiilden doğan borç ilişkisinin başka bir ülke ile daha sıkı ilişkili olması halinde bu ülke hukuku uygulanır. (4) Haksız fiile veya sigorta sözleşmesine uygulanan hukuk imkan veriyorsa, zarar gören, talebini doğrudan doğruya sorumlunun sigortacısına karşı ileri sürebilir. (5) Taraflar, haksız fiilin meydana gelmesinden sonra uygulanacak hukuku açık olarak seçebilirler. |
Torts Article 34 (1) Obligations arising from torts shall be governed by the law of the country where the tortuous act was committed. (2) In the event the place the tortuous act is committed is not the place where the damage has occurred, the law of state where the damage has occurred shall govern. (3) If another state is more closely connected with the obligation arising from a tortuous act, the law of the said state shall be applied. (4) If the law applied to the tortuous act or to the insurance contract enables, the damaged party may directly make his claim to the insurer of the liable party. (5) After the occurrence of the tortuous act parties may explicitly designate the applicable law. |
Kişilik haklarının ihlalinde sorumluluk – Liability for Violation of Personality Rights
| Kişilik haklarının ihlalinde sorumluluk MADDE 35 (1) Kişilik haklarının, basın, radyo, televizyon gibi medya yoluyla, internet veya diğer kitle iletişim araçları ile ihlalinden doğan taleplere, zarar görenin seçimine göre; a) Zarar veren, zararın bu ülkede meydana geleceğini bilecek durumda ise zarar görenin mutad meskeni hukuku, b) Zarar verenin işyeri veya mutad meskeninin bulunduğu ülke hukuku veya c) Zarar veren, zararın bu ülkede meydana geleceğini bilecek durumda ise zararın meydana geldiği ülke hukuku, uygulanır. (2) Kişilik haklarının ihlalinde cevap hakkı, süreli yayınlarda, münhasıran baskının yapıldığı ya da programın yayınlandığı ülke hukukuna tabidir. (3) Maddenin birinci fıkrası, kişisel verilerin işlenmesi veya kişisel veriler hakkında bilgi alma hakkının sınırlandırılması yolu ile kişiliğin ihlal edilmesinden doğan taleplere de uygulanır. |
Liability for Violation of Personality Rights Article 35 (1) The claims resulting from the violation of personality rights via media such as press, radio, television or via internet and other mass communications, according to the preference of the damaged party, shall be subjected to; a) The law of the habitual residence of the damaged party in the event that the party who caused the damage was in a position to know that the damage would occur in that state, b) The law of state where the workplace or the habitual residence of the party who caused the damage is located, or c) The law of state where the damage occurred in the event that the damaging party was in a position to know that the damage would occur in that state. (2) In case of a violation of personality rights the right of reply, in periodicals, is subject to the law of state where the imprint is made or the program is broadcasted. (3) The first paragraph is applied to the claims resulting from the violation of personality by processing personal data or limiting the right of information on personal data. |
İmalatçının sözleşme dışı sorumluluğu – Non-Contractual Responsibility Of The Producer
| İmalatçının sözleşme dışı sorumluluğu MADDE 36 (1) İmal edilen şeylerin sebep olduğu zarardan doğan sorumluluğa, zarar görenin seçimine göre, zarar verenin mutad meskeni veya işyeri hukuku ya da imal edilen şeyin iktisap edildiği ülke hukuku uygulanır. İktisap yeri hukukunun uygulanabilmesi için zarar verenin, mamulün o ülkeye rızası dışında sokulduğunu ispat edememiş olması gerekir. |
Non-Contractual Responsibility Of The Producer Article 36 (1) In accordance with the designation of the damaged party, the responsibility resulting from damages which is caused by the products is subject to the law of the state of the habitual residence or work place of the damaging party or to the law of state where the product is acquired. In order for the law of state of the place of acquisition to be applied, the damaging party must not have proved that the product is exported to that country against his will. |
Haksız rekabet – Unfair competition
| Haksız rekabet MADDE 37 (1) Haksız rekabetten doğan talepler, haksız rekabet sebebiyle piyasası doğrudan etkilenen ülke hukukuna tabidir. (2) Haksız rekabet sonucunda zarar görenin münhasıran işletmesine ilişkin menfaatleri ihlal edilmişse, söz konusu işletmenin işyerinin bulunduğu ülke hukuku uygulanır. |
Unfair competition Article 37 (1) The demands resulting from unfair competition are subject to law of state whose market is directly effected from the unfair competition. (2) If, as a result of unfair competition, the interests exclusively related to the enterprise of the damaged party are violated, the law state where the work place of the mentioned enterprise is located shall govern. |
Rekabetin engellenmesi – Prevention of Competition
| Rekabetin engellenmesi MADDE 38 (1) Rekabetin engellenmesinden doğan talepler, bu engellemeden doğrudan etkilenen piyasanın bulunduğu ülkenin hukukuna tabidir. (2) Türkiye’de rekabetin engellenmesine yabancı hukuk uygulanan hallerde, Türk hukuku uygulansaydı verilecek tazminattan daha fazla tazminata hükmedilemez. |
Prevention of Competition Article 38 (1) The demands resulting from the prevention of competition are subject to the law of state whose market is directly effected by the prevention. (2) In cases where the foreign law is applied to the prevention of competition in Turkey, compensation exceeding the compensation which will be given if Turkish law would have been applied in the mentioned case can not be ruled. |
Sebepsiz zenginleşme – Unjust Enrichment
| Sebepsiz zenginleşme MADDE 39 (1) Sebepsiz zenginleşmeden doğan talepler, zenginleşmeye sebep olan mevcut veya mevcut olduğu iddia edilen hukuki ilişkiye uygulanan hukuka tabidir. Diğer hallerde sebepsiz zenginleşmeye, zenginleşmenin gerçekleştiği ülke hukuku uygulanır. (2) Taraflar, sebepsiz zenginleşmenin meydana gelmesinden sonra, uygulanacak hukuku açık olarak seçebilirler. |
Unjust Enrichment Article 39 (1) The demands resulting from unjust enrichment are subject to the law which is applied to the existing transactions or which is alleged to exist. Otherwise, the law of the place where the unjust enrichment has occurred shall be applied. (2) The parties, after the unjust enrichment has occurred, can openly designate the law which will be applied. |
FAYDALI OLMASI DİLEKLERİMİZLE
KATKI, GÖRÜŞ, ELEŞTİRİ VE SORULARINIZI BİZE YORUM OLARAK YAZABİLİRSİNİZ.
Kanunlar İhtilafı Kuralları ve İngilizce Karşılıkları – Rules of Conflict of Laws
HUKUK İNGİLİZCESİ 